Hakowanie antropocenu. Nowe koncepcje wspólnot więcej-niż-ludzkich w ekologicznych fabulacjach spekulatywnych. Hermeneia

Niniejsza monografia wpisuje się w trwające dziś na wielu polach dyskusje dotyczące koncepcji antropocenu. Podejmuje także temat alternatywnych wobec niej ujęć obecnej epoki w dziejach Ziemi, kiedy to obserwujemy wywołany ludzką działalnością stale pogłębiający się kryzys. Zebrane tu rozważania odpowiadają na wskazany w podtytule problem wspólnot więcej-niż-ludzkich, kładąc nacisk na konieczność podważania i przekraczania typowych dla nowoczesności binaryzmów: natura–kultura, ludzkie–nieludzkie, duchowe–cielesne. Dzięki temu tom wchodzi w inspirujący dialog z istotnymi publikacjami z zakresu światowej humanistyki, między innymi Donny Haraway, Brunona Latoura, Elizabeth Povinelli, Isabelle Stengers, Bernarda Stieglera, Marilyn Strathern, Anny Tsing i Joanny Żylińskiej, a także nawiązuje do dorobku czołowych polskich humanistów i humanistek, takich jak Ewa Bińczyk czy Ewa Domańska. Autorzy i autorki rozdziałów kompleksowo i krytycznie przedstawiają istniejące teorie i punkty widzenia, by zarazem proponować inne, transdyscyplinarne spojrzenie na zawiązujące się w końcowej fazie antropocenu więcej-niż-ludzkie wspólnoty, będące zalążkiem kolejnej epoki. Wyniki badań częściej otwierają nowe perspektywy, niż domykają podejmowane tematy.

„Hakowanie antropocenu jest monografią przygotowaną perfekcyjnie. Rozdziały nie odbiegają od siebie ani poziomem pomysłowości, ani poziomem języka i stylu. Taka harmonia w polskich monografiach zbiorowych właściwie się nie zdarza. Wobec tego tom ów nie tylko w sposób oczywisty wyróżnia się spośród wielu prac polskojęzycznych dotyczących zmiany klimatycznej – ponieważ jest kompendium pod każdym względem wzorowym, ma szansę, by na polskim rynku naukowym stać się podręcznikiem”.

Z recenzji prof. Marty Tomczok (Uniwersytet Śląski)

Małgorzata Sugiera – profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego i kierowniczka Katedry Performatyki na Wydziale Polonistyki. Stypendystka między innymi Alexander von Humboldt Stiftung, DAAD, Mellon Foundation oraz IRC „Interweaving Performance Cultures” na Freie Universität Berlin. Jej zainteresowania naukowe obejmują teorie i praktyki performatywne, studia dekolonialne i ekologiczne fabulacje spekulatywne. Opublikowała kilkanaście monografii autorskich i współautorskich, z których najnowsza to Performanse pamięci w literaturach i sztukach (2020). Redagowała także tomy zbiorowe, wydawane w Polsce i za granicą, między innymi Fikcje jako metoda. Strategie kontr[f]aktualne w pisaniu historii, literaturze i sztukach (2018) oraz Crisis and Communitas: Performative Concepts of Commonality in Arts and Politics (Routledge, 2023). Tłumaczy z Mateuszem Borowskim prace naukowe i sztuki teatralne z języka angielskiego, niemieckiego i francuskiego, ostatnio Pozostaje performans. Sztuka i wojna w czasach teatralnych odtworzeń Rebekki Schneider (2020).