Tajny agent

Sekretarz „ambasady pewnego wielkiego kraju” zleca tajnemu agentowi podłożenie bomby w królewskim obserwatorium w Greenwich. Dyplomata chce, by obyło się bez ofiar, zarazem jednak opinia publiczna ma być wstrząśnięta bardziej, niż gdyby ładunek wybuchowy został podłożony w kawiarni czy teatrze. Zniszczenie Greenwich – symbolu „nowego bożka”: nauki, powinno zachwiać podstawami nowoczesnego społeczeństwa. Wprowadzić niepokój, a co za tym idzie, społeczną zgodę na większą kontrolę ze strony państwa, a ściślej: policji.

Dochodzi do wybuchu, obserwatorium pozostaje nienaruszone, a jednak giną ludzie.

Joseph Conrad oparł Tajnego agenta na autentycznych wydarzeniach z 15 lutego 1894 r., gdy w parku otaczającym królewskie obserwatorium w Greenwich doszło do eksplozji bomby. Miała ona wysadzić mury budynku obserwatorium, lecz wskutek przedwczesnej detonacji wybuchła w rękach niedoszłego zamachowca. Wypadek uruchamia ciąg zdarzeń, wykazujących powiązania pomiędzy tytułowym agentem a politykami, funkcjonariuszami policji oraz anarchistami, ukazując świat brudny, oparty na sile, kłamstwie i wyrachowaniu. Świat, w którym gra pozorów prawdziwych psychologicznie, a zarazem groteskowych postaci doprowadza do autentycznej tragedii.

Tajny agent jest utworem niezwykłym w dorobku Josepha Conrada. Dzięki niespotykanej wcześniej u tego pisarza tematyce, niezwykłej kompozycji oraz wyrafinowaniu stylistycznemu został doceniony przez środowiska akademickie, krytykę i czytelników. Stawiany obok innego arcydzieła Korzeniowskiego, Jądra ciemności, pomimo osadzenia akcji w Londynie czasów autora, pozostaje powieścią zaskakująco aktualną, m.in. z powodów politycznych; dość powiedzieć, że tuż po 11 września była to jedna z trzech najczęściej cytowanych książek w prasie anglojęzycznej.

Ostatni polski przekład Tajnego agenta ukazał się już ponad 40 lat temu, obecnie przedstawiamy więc najnowsze, błyskotliwe tłumaczenie Macieja Świerkockiego, który właśnie kończy ostatnie prace przedredakcyjne nad nowym polskim tłumaczeniem Ulissesa Jamesa Joyce'a, planowanym do wydania przez naszą oficynę na rok 2021.